Współczesny świat komunikacji opiera się na szybkości. Liczą się krótkie wiadomości, natychmiastowe reakcje i skrótowe formy przekazu. Media społecznościowe, memy i emotikony coraz częściej zastępują pełne zdania, a nawet całe wypowiedzi. W takim świecie może się wydawać, że sztuka pięknego mówienia – retoryka, kunszt dobierania słów, umiejętność budowania wypowiedzi – staje się anachronizmem. A jednak, kiedy wsłuchamy się w wystąpienia mistrzów słowa, łatwo zauważyć, że piękne mówienie nadal ma ogromną moc i może być jednym z najcenniejszych narzędzi współczesnego człowieka.
Retoryka – sztuka stara jak cywilizacja
Sztuka retoryki narodziła się w starożytnej Grecji i Rzymie, gdzie była podstawą edukacji. Uczono nie tylko logiki i filozofii, ale także tego, jak mówić w sposób przekonujący, piękny i uporządkowany. Arystoteles pisał o sile argumentów, Cyceron kładł nacisk na piękno formy, a Kwintylian twierdził, że dobry mówca to także człowiek dobry moralnie.
Retoryka nie była sztuką dla sztuki – była narzędziem polityki, prawa, edukacji i codziennego życia społecznego. Dziś, choć zmieniły się formy komunikacji, potrzeba świadomego używania języka jest tak samo ważna jak wtedy.
Piękne mówienie a współczesne wyzwania
W XXI wieku dominuje szybki przekaz – tweet, post, krótki filmik wideo. Słowo często staje się uproszczone, zredukowane do minimum, byle tylko trafiło do jak największej liczby odbiorców. To rodzi ryzyko spłycenia komunikacji i utraty umiejętności wyrażania bardziej złożonych myśli.
Jednak to właśnie w takim świecie piękne mówienie może wyróżniać. Umiejętność budowania logicznych, estetycznych i pełnych treści wypowiedzi staje się atutem – zarówno w życiu zawodowym, jak i prywatnym.
Dlaczego retoryka bywa niedoceniana?
Wielu osobom wydaje się, że w dobie cyfrowej wystarczy krótki przekaz, by osiągnąć cel. W szkołach i na uczelniach retoryka nie zajmuje już takiego miejsca jak kiedyś, a młodzi ludzie rzadko uczą się świadomego posługiwania słowem. Stąd wrażenie, że sztuka pięknego mówienia jest dziś pomijana i traktowana jako mało istotna.
Tymczasem to właśnie retoryka pozwala nie tylko przemawiać, ale także przekonywać, inspirować i budować więzi. Osoba, która potrafi pięknie mówić, zyskuje naturalny autorytet i większy wpływ na otoczenie.
Współczesne przykłady mistrzów słowa
Na szczęście wciąż istnieją osoby, które udowadniają, że piękne mówienie nie odeszło w zapomnienie. Profesor Jerzy Bralczyk od lat inspiruje kolejne pokolenia, przypominając, że język ma ogromną moc. Jego wykłady i wystąpienia przyciągają tłumy, bo pokazują, że kultura słowa jest nie tylko ważna, ale także fascynująca. O jednym z takich wydarzeń przeczytasz tutaj: https://www.gazetaprawna.pl/praca/artykuly/9890770,sztuka-slowa-w-akademickim-wydaniu-profesor-jerzy-bralczyk-z-wykladem.html
To dowód, że retoryka nadal ma swoje miejsce – wystarczy nadać jej odpowiednią formę i pokazać jej praktyczne znaczenie.
Retoryka w życiu codziennym i zawodowym
Piękne mówienie nie jest potrzebne wyłącznie politykom, nauczycielom czy prawnikom. Każdy z nas, niezależnie od zawodu, korzysta z języka jako narzędzia pracy. Prezentacja w firmie, rozmowa z klientem, wystąpienie publiczne czy nawet codzienna wymiana zdań z rodziną – wszędzie tam umiejętność klarownego, logicznego i estetycznego mówienia ma ogromne znaczenie.
Jak przywrócić retoryce należne miejsce?
By retoryka znów była doceniana, musi wrócić do edukacji. Warsztaty pięknego mówienia, ćwiczenia z wystąpień publicznych i nauka budowania argumentacji powinny stać się stałym elementem programów szkolnych i akademickich. Ważne jest także, by w przestrzeni publicznej promować osoby, które świadomie i pięknie posługują się językiem – ich przykład może inspirować innych.
Choć sztuka pięknego mówienia wydaje się dziś niedoceniana, w rzeczywistości jej znaczenie jest większe niż kiedykolwiek. W świecie uproszczonych komunikatów to właśnie retoryka wyróżnia, daje przewagę i buduje autorytet. Dzięki osobom takim jak prof. Jerzy Bralczyk widzimy, że język wciąż może być źródłem inspiracji i zachwytu. A dbając o kulturę słowa, dbamy o jakość naszej komunikacji, a tym samym – o jakość życia społecznego.
Artykuł partnera.